Chào các bạn, sau một thời gian im ắng “ngủ đông” thì Hannah’s English đã quay trở lại rồi đây 🙂

Bài viết hôm nay sẽ là 1 bài chia sẻ về kinh nghiệm luyện phát âm Tiếng Anh mà mình đã đúc kết được sau một quá trình dài học hỏi, luyện tập và giảng dạy.

Mục đích của bài viết là để trả lời câu hỏi của rất nhiều bạn đã từng gặp gỡ và tiếp xúc với mình “Sao H nói Tiếng Anh hay vậy?” “H có đi du học hay sống ở nước ngoài không?”, đồng thời cũng là để “quảng cáo” cho khóa luyện phát âm mà mình sẽ mở vào cuối tháng 10 này hehe.

Mình thừa nhận một điều là phát âm của mình tuy đủ tốt nhưng để đạt đến tầm giống người bản ngữ 100% thì chưa. Bạn tham khảo mình nói Tiếng Anh ở đây nè. Tuy nhiên, đối với mình thì đó không phải là điều quan trọng nhất. Cái thật sự quan trọng là bạn có thể truyền đạt điều muốn nói đến người nghe một cách rõ ràng cũng như nắm bắt được thông tin và cảm xúc của đối phương. Bạn cũng có thể tham khảo thêm bài viết “Thế Nào Là Phát Âm Tiếng Anh Chuẩn” để hiểu quan điểm của mình về việc phát âm Tiếng Anh “chuẩn” và tầm quan trọng của việc phát âm tốt.

Mọi Thứ Bắt Đầu Như Thế Nào?

Cái duyên của việc yêu thích Tiếng Anh và cả việc luyện phát âm Tiếng Anh cho hay bắt đầu từ khoảng 10 năm trước khi mình chỉ là cô bé học sinh cấp 3 với nhiều năm mài nhẵn đũng quần ở trường trung học nhưng vẫn không thể nói được Tiếng Anh (chứ đừng nói đến việc phát âm Tiếng Anh chuẩn).

Một trong những quyết định đúng đắn nhất mà mẹ mình đã làm lúc đó là đã cho mình đi học Tiếng Anh ở trung tâm Ngoại Ngữ Không Gian tuy là giá học phí cũng khá “chát” (thời điểm đó chất lượng giáo viên của NNKG khá tốt, bây giờ thì mình cũng không rõ nha). Mình rất biết ơn mẹ mình vì điều này. Tại đó mình đã tham gia lớp chuyên luyện phát âm của cô Thúy và phát âm Tiếng Anh của mình đã có một bước ngoặt ngoạn ngục từ đây. Sau hơn một tháng cật lực luyện tập (uốn nắn cơ miệng, răng, môi, lưỡi…) để chỉnh sửa giọng nói Tiếng Anh rặt kiểu Việt Nam, phát âm của mình đã cải thiện đáng kể. Và sau đó mình đã tiếp tục không ngừng luyện tập để ngày một hoàn thiện hơn.

Sau nhiều năm luyện tập cũng như trực tiếp giảng dạy, mình đã nghiệm ra được là người lớn bị mất căn bản cũng có thể nói Tiếng Anh hay nếu học một cách có hệ thống và cố gắng tập luyện. Để cải thiện phát âm, mình đã luyện theo từng bước sau:

Các bước luyện phát âm Tiếng Anh 

Bước 1: Thông thạo bảng IPA & Stress (nhấn âm)

IPA viết tắt của chữ International Phonetic Alphabet (Bảng phiên âm quốc tế), là hệ thống các ký hiệu ngữ âm được sử dụng nhằm thể hiện các âm tiết trong mọi ngôn ngữ. Bạn cần hiểu được sự khác biệt giữa letter (chữ cái), grapheme (tự vi) và phoneme (âm vị). Cách phát âm từng âm vị như thế nào? Syllable (âm tiết) là gì? Stress (nhấn âm) ở đâu? Vowels (nguyên âm) và consonants (phụ âm) là gì? Một từ được cấu thành bởi mấy âm vị và âm nhấn ở đâu? Khi đã thông thạo được những nhân tố này, bạn có dễ dàng đọc được Phonemic Transcription (phiên âm) của bất cứ từ nào trong từ điển.

Đây là giai đoạn thử thách nhất trong việc luyện phát âm Tiếng Anh vì nó đòi hỏi sự kiên trì luyện tập không bỏ cuộc để có thể phá vỡ những thói quen cũ sai lầm (nói Tiếng Anh như Tiếng Việt) và xây dựng thói quen mới đúng đắn.

Để phát âm 1 từ, chúng ta phải đẩy hơi từ phổi lên cuống họng và dây thanh quản, đi qua lưỡi, răng, môi, đôi khi hơi còn đi qua phần mũi. Chúng ta có thể thay đổi âm thanh được phát ra bằng cách kiểm soát phần cơ (muscles) ở cổ họng, lưỡi, môi từ đó tác động lên khẩu hình miệng & luồng hơi đi ra. Ta có thể dễ dàng nhận những ngôn ngữ khác nhau đòi hỏi việc sử dụng và phát triển những vùng cơ khác nhau. Vậy nên, khi nói một ngôn ngữ không phải mẹ đẻ của mình, ta thường gặp khó khăn trong việc phát âm ngôn ngữ đó do các vùng cơ cần sử dụng cho ngôn ngữ mới chưa được phát triển đủ. Bước đầu tiên của việc cải thiện phát âm là luyện tập kiểm soát những vùng cơ “chưa phát triển” này, khiến nó dần quen với ngôn ngữ “Tiếng Anh”, nói một cách bình dân là luyện tập cho “dẻo miệng”. Qua được bước này thành công thì phát âm của bạn cơ bản đã được cải thiện 60%-70% rồi.

Học IPA ở đâu?

Tất cả những thông tin mà mình chia sẻ ở trên sẽ được dạy kĩ càng trong lớp Phát Âm của mình. Trong lớp mình cũng sẽ chỉ bạn nhiều tips (mẹo) hay ho để biến cái phức tạp thành đơn giản. Quan điểm của mình là “Less is more” 😉

Tuy nhiên, nếu vì một lý do nào đó mà bạn không thể tham gia lớp Phát Âm của mình thì bạn cũng có thể tự tìm hiểu về IPA qua kênh YouTube của cô Rachel hen. Mình đánh giá những bài học của cô khá là chi tiết và bổ ích.

Bước 2: Thông thạo Connected Speech (Cách Nối Âm)

Một trong những khác biệt lớn nhất giữa Tiếng Việt và Tiếng Anh là Tiếng Anh có nối âm và nuốt âm còn Tiếng Việt thì không. Nhiều người học Tiếng Anh gặp khó khăn khi nghe người nước ngoài nói với tốc độ nhanh vì họ nối âm rất nhiều. Bạn cần phải biết một số luật nối âm: phụ âm với nguyên âm, nguyên âm với nguyên âm, phụ âm với phụ âm, khi nào thì nuốt âm…. Nắm được và thuần thục những quy luật này là thì phát âm của bạn đã được cải thiện 80-90% rồi 😉

Luyện tập nối âm như thế nào?

Các bạn tham khảo những luật nối âm cơ bản ở đây nha:

Ngoài ra, nghe nhạc cũng là một cách luyện nối âm cực kì hiệu quả. Nếu bạn bắt đầu luyện tập, hãy chọn những bài hát có tiết tấu tương đối chậm, lời dễ hiểu. Hãy viết/in lời nhạc ra giấy, sau đó gạch dưới tất cả những chỗ có thể nối âm (theo luật). Nghe nhạc và để ý đến những chỗ ca sĩ nối âm. Hãy nghe đi nghe lại cho đến khi bạn nghe ra nhé. Nghe ra rồi thì tất nhiên phải lặp lại/hát theo. Cách nghe nhạc và bắt chước này được gọi là Kỹ thuật Shadowing mà mình đã chia sẻ trong một bài viết khác. Nhờ tập hát Tiếng Anh mà kỹ thuật nối âm của mình đã cải thiện đáng kể. Bạn có thể tham khảo clip mình hát Tiếng Anh ở đây 😉

Bước 3: Thông thạo Intonation (Ngữ Điệu)

Ngữ điệu trong Tiếng Anh là cách lên xuống giọng, ngắt nghỉ khi nói. Thay đổi ngữ điệu sẽ thay đổi ý nghĩa và cả cảm xúc của người nói. Hiểu được những quy luật về ngữ điệu này sẽ giúp tăng hiệu quả giao tiếp.

Nếu như luyện IPA là bước thử thách nhất (vì đòi hỏi sự quyết tâm luyện tập với cường độ liên tục) thì luyện ngữ điệu là bước khó nhất đối với mình vì đòi hỏi “mưa dầm thấm lâu”. Mình chỉ cần hơn một tháng luyện tập liên tục để thông thạo IPA nhưng mất hàng năm để cải thiện ngữ điệu.

Luyện tập ngữ điệu như thế nào?

Bạn phải nghe Tiếng Anh từ người bản ngữ thật nhiều, đặc biệt là Authentic English – Tiếng Anh thực ở ngoài đời chứ không phải chỉ trong lớp học. Trong lớp giáo viên thường phải simplify (đơn giản hóa) Tiếng Anh để phù hợp với trình độ của người học. Có 2 cách chính để thực hiện điều này: Coi phim & nói chuyện với người bản ngữ/người có ngữ điệu hay gần với bản ngữ.

Có một tin tốt là ở thời điểm hiện tại việc luyện tập ngữ điệu đã trở nên dễ dàng hơn rất nhiều vì bạn có thể xem rất nhiều phim hay với phụ đề Tiếng Anh trên Netflix (một trong những cái mà ở thời của mình không có sẵn). Kỹ thuật Shadowing tiếp tục có thể được áp dụng để luyện tập ngữ điệu nhé.

Kết bạn với người nói Tiếng Anh ngôn ngữ mẹ đẻ thì sao?

+ Offine: Bạn có thể tham gia những buổi gặp gỡ định kì miễn phí của hội Couchsurfing (nơi giao lưu của những người đi du lịch) tại thành phố bạn sống.

+ Online:

Bạn có thể tham khảo một số trang trao đổi ngôn ngữ miễn phí như HelloTalk nhé. Lưu ý đây là trang trao đổi ngôn ngữ, không phải trang dạy Tiếng Anh nên bạn cũng cần phải có thiện chí giúp đỡ đối phương học những ngôn ngữ bạn biết (Tiếng Việt, Tiếng Hoa….) nếu muốn họ giúp bạn học Tiếng Anh nhé. Ngoài ra, nếu bạn sẵn lòng trả phí để luyện tập với người nước ngoài thì có thể tham khảo thêm trang Italki.

Hi vọng các bạn thấy những thông tin mình chia sẻ hữu ích. Nếu đang cảm thấy chưa tự tin về phát âm của mình và muốn được học về phát âm một cách bài bản, được 1 giáo viên kinh nghiệm hướng dẫn và đưa feedback, chỉnh sửa phát âm cho bạn, hãy tham khảo Khóa Học Phát Âm Online của Hannah nhé. 

HỌC VIÊN NÓI GÌ VỀ KHÓA HỌC CỦA HANNAH?

Click vào đây để đọc cảm nhận của học viên

HANNAH LÀ AI?

Click vào đây để tìm hiểu thêm về profile của Hannah

THÔNG TIN LIÊN HỆ

Website: https://hannahtransjourney.com/

Facebook Fanpage: https://www.facebook.com/hannahtransjourney

Email: hannahtransjourney@gmail.com